Πώς να μειώσουμε τον φόβο και το άγχος της ασθένειας.

Μπορεί ο φόβος και το άγχος να οδηγήσουν σε υπερβολική ιατρική περίθαλψη; Μπορεί να μας οδηγήσουν ακόμη και σε μια ασθένεια;

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Ποιος είναι ο ορισμός του φόβου:

Ο φόβος είναι ένα από τα βασικά ανθρώπινα συναισθήματα που προκαλείται από τη συνειδητοποίηση ενός πραγματικού ή φανταστικού κινδύνου ή απειλής. Είναι μια φυσιολογική αμυντική αντίδραση του ανθρώπου χωρίς να απαιτείται απαραίτητα η συνειδητή του σκέψη.

Ο φόβος είναι διαφορετικός από το άγχος καθώς αυτό εκδηλώνεται ως μια εσωτερική ένταση χωρίς απαραιτήτως την ύπαρξη εξωτερικής απειλής. Στον φόβο έχουμε να κάνουμε σχεδόν πάντα με μελλοντικά γεγονότα, με καταστάσεις ή συμπεριφορές τις οποίες μπορούμε να αποφύγουμε με κάποιοn τρόπο. Ο φόβος επίσης είναι και μια στιγμιαία αντίδραση σε κάτι που συμβαίνει στο παρόν.

Ο φόβος που συνεχίζει να υφίσταται για μεγάλα χρονικά διαστήματα, χωρίς στην ουσία να υπάρχει πραγματικός κίνδυνος, μετατρέπεται σε αυτό που ονομάζουμε φοβία, όπου και τελικά αρχίζει να γίνεται πραγματικό εμπόδιο για την καθημερινή λειτουργικότητα του ατόμου.

 

Διαταραχές άγχους και φοβίες

Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες περίπου 19,2 εκατομμύρια ενήλικες Αμερικανοί ηλικίας 18 και άνω, έχουν μια φοβία ή ακραίο φόβο για κάτι. Το 28% των Αμερικανών πάσχει από μια διαταραχή άγχους η οποία εκδηλώνεται όταν ένα άτομο αισθάνεται φόβο χωρίς κάποια άμεση απειλή. Εκτός από το ότι φοβόμαστε την ασθένεια και τοn θάνατο, φοβόμαστε επίσης τη δημόσια ομιλία, τα ύψη, να βγαίνουμε έξω από το σπίτι, τις βελόνες, τις αράχνες, τα φίδια, το σκοτάδι, τα ύψη, τον οδοντίατρο, τους σκύλους κ.ά. Στην πραγματικότητα, μια μελέτη του 1986 του Εθνικού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας έδειξε ότι το 5-12% των ερωτηθέντων έχει βιώσει φοβίες τους τελευταίους έξι μήνες. Υπάρχουν μέχρι και 530 τεκμηριωμένες φοβίες και οι μελέτες εκτιμούν ότι 24 εκατομμύρια Αμερικανοί θα βιώσουν φοβίες κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Μερικοί πάσχουν ακόμη από τη Φοβοφοβία, που είναι ο φόβος της φοβίας!

Αλλά το παράδοξο είναι ότι ο φόβος και το άγχος έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι βλάπτουν την υγεία μας, θέτοντάς μας σε κίνδυνο σχεδόν στα πάντα – από καρδιακές παθήσεις, καρκίνο, ατυχήματα έως και στο να αρρωστήσουμε από το κοινό κρυολόγημα.

Εκτός αυτού, όταν φοβόμαστε ότι θα αρρωστήσουμε ή αρχίζουμε να κάνουμε και διαγνώσεις ιατρικής φύσεως, το πιο πιθανό είναι να αρχίσουμε να παίρνουμε υπερβολικές θεραπείες οι οποίες θέτουν σε κίνδυνο την ίδια μας τη ζωή, όπως δείχνουν αρκετές επιστημονικές έρευνες για τις υπερθεραπείες.  Όπως αποδεικνύεται, ο φόβος και το άγχος σάς κάνουν να αρρωσταίνετε σε αντίθεση με το θάρρος (θετικό συναίσθημα) που θεραπεύει. Τι μπορείτε να κάνετε για να ελαχιστοποιήσετε τον φόβο και το άγχος για την ασθένεια και να αγκαλιάσετε το θάρρος; Εάν υποφέρετε από μια πλήρη διαταραχή άγχους ή φοβία, ζητήστε επαγγελματική βοήθεια. Εάν χρειάζεστε μόνο λίγες συμβουλές παραθέτω μερικές από αυτές:  

 

1. Αξιολογήστε τον πραγματικό κίνδυνο

Ναι, υπάρχουν πραγματικοί κίνδυνοι για την υγεία εκεί έξω που μπορούν εύκολα να αποφευχθούν. Πολλοί από τους κινδύνους εκεί έξω δεν γνωρίζουμε πόσο πραγματικά είναι υψηλού ή χαμηλού κινδύνου, όμως η κοινή λογική είναι αυτή που μπορεί να μας ηρεμήσει για να δούμε τα πραγματικά δεδομένα και από άλλες πηγές πέρα των μέσων μαζικής ενημέρωσης.  

 

2. Καταλάβετε ότι ο φόβος «πουλάει»

Ο φόβος «πουλάει» και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης το γνωρίζουν. Δεν είναι λοιπόν έκπληξη το γεγονός ότι κάθε τίτλος μάς προειδοποιεί για τους «μυστικούς κινδύνους που ζουν στο ντουλάπι μας» ή για τους «Θανάσιμους κινδύνους του ταξιδιού με αεροπλάνο» ή για τους «καρκίνους που προκαλούν οι τοξίνες» μαζί με την μουσική φόβου – θρίλερ που παίζουν συγχρόνως.

Γενικώς είμαστε ασφαλέστεροι από ποτέ, αλλά η εμφάνιση των ειδήσεων ως ψυχαγωγία ακόμη και στο διαδίκτυο μάς έχουν μετατρέψει σε μια κοινωνία φόβου και τρομοκρατίας από πράγματα σχετικά χαμηλού κινδύνου. Συνειδητοποιήστε ότι τα μέσα μαζικής ενημέρωσης προσπαθούν να σας κάνουν να συντονίζεστε με ό,τι σας φοβίζει. Αρνηθείτε να συμμετάσχετε σε αυτό το παιχνίδι.

 

3. Προστατεύστε τον εαυτό σας από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης

 Κάντε ένα διάλειμμα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης για μερικές μέρες και παρατηρήστε τι συμβαίνει με τα επίπεδα του φόβου και του άγχους σας. Δοκιμάστε το. Ίσως εκπλαγείτε με τον τρόπο που αισθάνεστε!

 

4. Διαλογιστείτε

Ο φόβος και το άγχος ενεργοποιούν το συμπαθητικό νευρικό σύστημα για την απειλή που βιώνει το άτομο «να παλέψει ή να φύγει», θέτοντας σε κίνδυνο το σώμα σας για ασθένεια. Ο καθηγητής του Harvard Herbert Benson, συγγραφέας του bestseller της δεκαετίας του 1970, έδειξε ότι ένας απλός διαλογισμός απενεργοποιεί την ανταπόκριση του στρες και διεγείρει την ανταπόκριση της χαλάρωσης επιτρέποντας στον οργανισμό όχι μόνο να απελευθερώνεται από το φόβο και το άγχος αλλά και να ενεργοποιεί φυσικούς μηχανισμούς αυτο-επισκευής (self – repair) και αυτό θεραπείας. Πλέον, υπάρχουν χιλιάδες έρευνες για τα οφέλη που προσφέρει ο διαλογισμός στην υγεία μας.   

 

5. Εμπιστευτείτε τη διαίσθησή σας

Την εμπιστοσύνη σε αυτά που νιώθετε εσείς διαισθητικά, που το σώμα σας εκφράζει. Εμπιστευτείτε ότι είστε ασφαλείς.

 

6. Διαχωριστείτε από τον φόβο σας

Ζωγραφίστε τον φόβο σας σε ένα τετράγωνο χαρτί και βάλτε το κάπου να το βλέπετε. Δώστε του ένα όνομα γελοίο ή από καρτούν πχ ο διάβολος της Ταζμανίας. Με αυτόν τον τρόπο θα μειώσετε τον φόβο σας μερικούς βαθμούς. Κάνοντας τον φόβο υλικό αυτός τείνει να μειώνεται. Οι φόβοι μας προκύπτουν από την περιοχή της αμυγδαλής στην περιοχή του εγκεφάλου. Η δουλειά τους είναι να μας προστατεύσουν αλλά, στη σύγχρονη ζωή, συχνά αυτοί οι φόβοι μας βλάπτουν περισσότερο από ό, τι μας προστατεύουν.

 

7. Βγείτε από τις ζώνες άνεσής σας

Είναι φυσικό να μένετε σταθερά μέσα στη ζώνη άνεσής σας. Όσο περισσότερο όμως βγαίνετε έξω από αυτές, τόσο περισσότερο θα μάθετε ότι οι περιοχές ακριβώς έξω από τις ζώνες άνεσής σας είναι πιθανώς εξίσου ασφαλείς αλλά και πολύ πιο όμορφες. Αν συνήθως παραδίδετε την εξουσία στον γιατρό σας κατά τη διάρκεια επισκέψεων υγειονομικής περίθαλψης, προσπαθήστε να μιλήσετε και να θέσετε ερωτήσεις. Εάν έχετε την τάση να αποφεύγετε κινδύνους, δοκιμάστε κάτι που να χρειάζεται θάρρος – με λογική, φυσικά! Όταν βγαίνετε από ζώνες άνεσης γίνεται ανακατασκευή της αμυγδαλής κι έτσι μειώνεται το άγχος και ο φόβος και σάς βοηθούν να αισθάνεστε πιο γενναίοι.

 

8. Κάντε θετικές διαβεβαιώσεις

«Είμαι άφοβη/ος», «έχω εμπιστοσύνη», «όλα θα πάνε καλά», «είμαι υγιής», «είμαι ασφαλής».

 

9. Κάντε παρέα με ανθρώπους θετικούς και αισιόδοξους

Εάν περιβάλλεστε από άτομα που τείνουν να είναι αρνητικά και να προβάλουν τους προσωπικούς τους φόβους πάνω σας ή να σας τρομάζουν με δεισιδαιμονίες, προτιμήστε άτομα αισιόδοξα, θετικά και θαρραλέα. Οι λέξεις και οι φράσεις στέλνουν ανάλογα μηνύματα στον οργανισμό μας, για αυτό τον λόγο καλό είναι να βοηθάτε το σύστημα σας με άτομα που θα σας καθησυχάσουν και θα σας επαναφέρουν στην «κοινή λογική».

 

10. Εμπιστευτείτε τις προθέσεις του Σύμπαντος

Είμαστε όλοι εδώ περαστικοί. Το σύμπαν όμως είναι εκατομμύρια χρόνια και γνωρίζει πολύ καλά τι χρειάζεται να γίνει για να επανέλθει, όπως πάντα, στους δικούς του ρυθμούς. Για όλα όσα συμβαίνουν υπάρχει κάποιος λόγος. Ο φόβος είναι το αντίθετο της αγάπης και τα δύο αυτά μαζί δεν μπορούν να συνυπάρχουν ταυτοχρόνως. Με το να επιτρέπουμε στον φόβο να μας κατακλύζει, στέλνουμε στο σύμπαν μηνύματα όπως ότι δεν εμπιστευόμαστε πως αυτό που συμβαίνει είναι για το ανώτερο καλό όλων των όντων.

 

   11. Ενεργοποιήστε την εμπιστοσύνη σας

 Είναι μύθος να πιστεύουμε ότι το σώμα δεν ασθενεί και ότι η ασθένεια είναι απαραιτήτως αρνητική. Η ασθένεια εμφανίζεται για να μας διδάξει κάτι, για να «πετάξει» κάτι που δεν το χρειάζεται πια ή και για να μας «δείξει» τι κρατάμε μέσα μας – τα λεγόμενα ψυχοσωματικά. Πνευματικά μιλώντας, κάθε ασθένεια είναι μια εκδήλωση της ψυχής, που προσπαθεί να μας επικοινωνήσει τις ανάγκες της. Τι χρειάζεται να αλλάξουμε. Τι χρειάζεται να δούμε. Τι καταπιέζουμε. Μας βοηθάει σε μια ψυχολογική ενδοσκόπηση και στην πορεία μας προς την αυτογνωσία.

 

Εν κατακλείδι, το να φοβόμαστε την εκδήλωση ασθενειών εφόσον φυσικά δεν ανήκουμε στις λεγόμενες ευπαθείς ομάδες και εφόσον γενικώς βρισκόμαστε σε μια καλή φυσική κατάσταση (γυμναζόμαστε, τρώμε καλά και δεν καπνίζουμε), τότε σίγουρα εάν κατακλυζόμαστε από φόβο, τότε αυτό που χρειάζεται να τροποποιήσουμε και να χειριστούμε είναι τις παράλογες και τρομοκρατικές μας σκέψεις. Εάν δεν μπορείτε μόνοι σας, απευθυνθείτε σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας για να σάς βοηθήσουν.

 

Πηγές:

Rankin, Lissa. (2013). Mind Over Medicine: Scientific Proof You Can Heal Yourself. Hay House.

Η Κατερίνα Κανελλοπούλου είναι πτυχιούχος Ψυχολογίας,  BSc Hons με διάκριση από το πανεπιστήμιο του Aberdeen. Είναι επίσης Positive & Coaching Ψυχολόγος, MSc  Applied Positive Psychology & Coaching Psychology) από το πανεπιστήμιο του East London . Έχει ειδίκευση στην Κλινική υπνοθεραπεία, στην αναδρομική θεραπεία (Hypnotherapy & Regression Therapy). Είναι πιστοποιημένη εκπαιδευτής στην αναδρομική θεραπεία από τον παγκόσμιο οργανισμό της Earth Assocaition for Regression Therapy και στην Υπνοθεραπεία από το International American Association. Είναι επίσης, Θεραπεύτρια μέσω των Τεχνών (Integrative Arts Therapies) από το Institute for Arts In Therapy & Education του Λονδίνου. Έχει εκπαιδευτεί στη Hatha Yoga 200 hrs και σε ποικίλες τεχνικές διαλογισμού.

Εφαρμόζει ένα ολιστικό σύστημα θεραπείας εναρμονίζοντας νου, συναίσθημα, σώμα και πνεύμα για την ολοκληρωτική κάθαρση, ισορροπία και αυτογνωσία του ανθρώπου.

 

Οι συνεδρίες της διεξάγονται είτε στην περιοχή της Βουλιαγμένης – Καβούρι είτε online| 210 6403224